سخنان تازۀ دونالد ترامپ دربارۀ تمایل به گفتوگو با همتای ایرانیاش و امضای فرمان بازگشت سیاست «فشار حداکثری» علیهٔ تهران برای ممانعت از دستیابی به سلاح هستهای، با واکنش مقامهای جمهوری اسلامی مواجه شد.
وزیر خارجۀ جمهوری اسلامی روز چهارشنبه ۱۷ بهمن گفت اگر مشکل رئیسجمهور آمریکا با ایران موضوع سلاح هستهای باشد، این مسئله «پیچیده نیست و قابل حل است».
عباس عراقچی با اشاره به عضویت ایران در پیمان منع اشاعۀ تسلیحات هستهای یا انپیتی، و آنچه که «فتوای» رهبر جمهوری اسلامی دربارۀ «حرام بودن» تلاش برای دستیابی به این نوع تسلیحات خواند، موضع ایران را «استفادۀ صلحآمیز از انرژی هستهای» عنوان کرد.
او همچنین در واکنش به امضای یادداشت ریاستجمهوری آمریکا مبنی بر اعمال «فشار حداکثری» بر تهران، ادعا کرد که اعمال این تحریمها، «شیوهای شکستخورده» است و تکرار آن هم، به گفتۀ او، نتیجهای جز «شکست قبلی» نخواهد داشت.
رئیسجمهور آمریکا روز ۱۶ بهمن پس از صدور یادداشتی برای احیای «فشار حداکثری» بر ایران، گفت که دستور او در این زمینه بسیار سختگیرانه است، اما مایل به دیدار با رئیسجمهور ایران است تا تهران را ترغیب کند دست از تلاش برای رسیدن به سلاح هستهای بردارد.
او در عین حال یادآوری کرد که برای صدور یادداشت ریاستجمهوری «مردد» بوده و ابراز امیدواری کرد که نیازی به استفاده از آن نباشد.
رئیسجمهور آمریکا بار دیگر تأکید کرد ایران نباید به سلاح هستهای دست یابد و افزود حق ما است که از فروش نفت ایران جلوگیری کنیم.
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، نیز به این اظهارات آقای ترامپ واکنش نشان داد و ارتباط کاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را «نشانهای دیگر دال بر صلحآمیز بودن» برنامۀ هستهای ایران دانست.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، هم گزارشها برای ساخت تسلیحات هستهای توسط ایران را «دروغی بزرگ» نامید و گفت: «چنانچه کسی به دنبال اطمینان نسبت به چنین موضوعی باشد به سادگی قابل حصول است».
این در حالیاست که روزنامۀ نیویورک تایمز، یک روز قبل و در آستانۀ یادداشت ریاستجمهوری آمریکا، از منابع آمریکایی نقل کرده بود که جمهوری اسلامی ایران «در تلاش است با استفاده از راههایی میانبر و سریعتر، به سلاح هستهای ابتدایی و غیرپیشرفته دست یابد».
در تحولی دیگر محمدرضا عارف، معاون اول رئیسجمهور ایران نیز دربارۀ سخنان ترامپ مبنی بر تمایل به دیدار با پزشکیان، بدون اشاره به نام رئیسجمهور آمریکا، گفت: «دیدار دو انسان ممکن است انجام شود ولی امروز در دستور کار جمهوری اسلامی نیست.»
عارف همچنین افزود که جمهوری اسلامی ایران در زمینۀ سلاح هستهای فتوایی دارد که «تبعیت از آن واجب است» و تأکید دارد که استفاده از سلاح هستهای ممنوع است.
سخنگوی دولت ایران هم به ابراز تمایل دونالد ترامپ برای دیدار با مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، واکنش نشان داد.
فاطمۀ مهاجرانی بدون اشارۀ مستقیم به صحبتهای رئیسجمهور ایالات متحده، گفت روابط ایران با سایر کشورها بر اساس سه اصل «عزت، حکمت و مصلحت» تنظیم میشود.
در حالی که بارها شایعاتی دربارۀ احتمال دیدار سران ایران و آمریکا، بخصوص در حاشیۀ اجلاس سالانۀ مجمع عمومی سازمان ملل، مطرح شده اما تاکنون این اتفاق رخ نداده است. ناظران مهمترین دلیل این موضوع را «مخالفت رهبر جمهوری اسلامی» با چنین دیداری میدانند.
