وزیر خارجۀ جمهوری اسلامی، همسو با تعدادی از دیگر مقامهای سیاسی و نظامی، از «قطعیبودن» پاسخ به حملۀ اخیر اسرائیل به شماری از مراکز نظامی در ایران خبر داد.
عباس عراقچی که در همایش سراسری فرماندهان سپاه پاسداران سخن میگفت، با تأکید بر «تدافعیبودن» دو حملهٔ موشکی و پهپادی پیشین ایران به اسرائیل، موسوم به «وعده صادق ۱ و ۲»، واکنش به حمله پنجم آبانماه اسرائیل را هم «حق ایران» دانست و گفت تهران «در زمان مناسب و به شکل مناسب»، پاسخ خواهد داد.
وزیر خارجۀ ایران، تعیین زمان پاسخگویی به حملۀ اسرائیل را، «بر عهدۀ فرماندهان نظامی» دانست و بر تمرکز نهاد تحت مدیریتش بر دیپلماسی تأکید کرد.
عباس عراقچی، با دفاع از عملکرد دستگاه سیاست خارجی جمهوری اسلامی بهخصوص در «دوازده ماه اخیر»، ادعا کرد که ضمن تبیین موضع جمهوری اسلامی درباره «تدافعی بودن» اقدامات ایران در مقابل اسرائیل، «هم پاسخ را به شکل هوشمندانه و مدیریتشده دادیم، هم جلوی گسترش جنگ را گرفتیم».
وزیر خارجۀ جمهوری اسلامی همزمان تکرار کرد که اسرائیل – به گفتۀ او- «خواهان گسترش جنگ و کشیدهشدن پای آمریکا به آن است».
عراقچی در توجیه «قطعی بودن پاسخ ایران»، عدم پاسخگویی به حملۀ نظامی را به معنای «دعوت به حملات بیشتر» دانست.
دیپلماسی و میدان
به گفته وزیر خارجه جمهوری اسلامی، وظیفه و مسئولیت اصلی او و همکارانش در دستگاه دیپلماسی پس از دومین حملۀ موشکی ایران به اسرائیل، «ایجاد یک بازدارندگی سیاسی» بوده است.
او در سخنانی مشابه آنچه که در جلسۀ رأی اعتماد مجلس گفته بود، بر «یگانگی و هماهنگی دیپلماسی و میدان» تأکید کرد.
عباس عراقچی این دو را لازم و ملزوم یکدیگر دانست و گفت «دیپلماسی با اتکا به قدرت حرکت میکند و در عین حال، قدرت هم بدون راهگشایی دیپلماسی، نمیداند باید به کجا برود».
موضوع شیوه ارتباط و تعامل «دیپلماسی و میدان» از پنجم اردیبهشتماه ۱۴۰۰ و انتشار فایل صوتی یک مصاحبه جواد ظریف، وزیر خارجۀ دولت حسن روحانی پررنگ شد.
آقای ظریف در آن گفتوگو که در اسفندماه ۱۳۹۹ انجام شده و ظاهراٌ «قرار نبوده منتشر شود»، در گلایهای تلویحی از قاسم سلیمانی فرماندۀ پیشین نیروی قدس سپاه پاسداران، از تفوق نظامیان بر دیپلماتها در جمهوری اسلامی سخن میگوید.
وزیر خارجۀ اسبق ایران در بخشی از آن گفتوگو میگوید: «میتوانم بهجرئت بگویم که من دیپلماسی را بیشتر هزینه کردم برای میدان [جنگ]، تا اینکه میدان برای دیپلماسی هزینه شود» و ادامه میدهد که «تقریباً در طول کار من، هیچوقت نتوانستم – نه اینکه نخواهم – که به فرمانده میدان بگویم این کار را بکن، چون در دیپلماسی به آن نیاز دارم».
انتشار این فایل صوتی باعث واکنشهای گسترده و از جمله مخالفت صریح رهبر جمهوری اسلامی و همچنین احضار آقای ظریف به مجلس شد؛ تا جایی که او تأکید کرد که «دیپلماسی و میدان را مکمل هم میداند»؛ سخنانی درست مشابه آنچه که سه سال و نیم بعد، عباس عراقچی در همایش فرماندهان سپاه پاسداران در آبان ۱۴۰۳ به زبان آورد.