رسانههای ایران از آغاز خاموشی «محدود» در همه مناطق شهری و روستایی کشور خبر دادهاند. دلیل این خاموشیها که فعلا مدت زمان آن دو ساعت در روز خواهد بود، «توقف مصرف مازوت در سه نیروگاه کشور» اعلام شده است.
خبرگزاری مهر روز شنبه ۱۹ آبان اعلام کرد که این خاموشیهای برنامهریزی شده از روز ۲۰ آبان در برخی مناطق و استانها شروع خواهد شد و فعلا قرار است دو ساعت در روز، بین ساعات ۹ صبح تا ۵ بعد از ظهر باشد.
خبرگزاری فارس نیز نوشته که تهران در این برنامه به ۲۴ منطقه تقسیمبندی شده و مناطق مختلف بر اساس برنامه از پیش اعلام شده شاهد قطع برق خواهند بود.
ظاهرا یکی از نخستین استانهایی که به پیشواز قطع برق رفته، استان کرمانشاه است که قرار است مشترکان خانگی آن از روز یکشنبه ۲۰ آبان ماه «دو ساعت» در روز را در خاموشی به سر ببرند و برای آگاهی از زمان دقیق آن نیز میتوانند به سامانه شرکت توزیع نیروی برق استان مراجعه کنند.
همایون رحیمی، معاون بهرهبرداری و دیسپچینگ شرکت توزیع نیروی برق استان کرمانشاه، که این خبر را اعلام کرده، در ادامه افزوده است که فعلا برای قطع برق در صنایع تصمیمی گرفته نشده اما خاموشیهای مشترکان «احتمالا فعلا ادامه داشته باشد».
او دلیل این خاموشیها را «محدودیت سوخت نیروگاهها و به تبع آن محدودیت تولید برق اعلام کرد».
در میانه بحران برق در ایران، مدیرکل مدیریت بحران استانداری آذربایجان شرقی نیز گفته است نیروگاه هریس در این استان به دلیل «بدهی دولت» تعطیل و از مدار خارج شده است.
مجید فرشی روز شنبه توضیح داده که این نیروگاه با طرفیت پانصد مگاوات تولید برق فعالیت میکرد و یکی از چهار نیروگاه فعال در این استان بود که چون دولت نتوانست بدهی خود را به آن بپردازد، از کار افتاده است.
روز پنجشنبه محمدجعفر قائمپناه، معاون اجرایی رئیسجمهور، خبر داد که مسعود پزشکیان، دستور توقف مازوتسوزی در سه نیروگاه اراک، کرج و اصفهان را برای توجه به سلامتی مردم صادر کرده است.
هرچند که برای ۱۱ نیروگاه دیگری که برای تولید برق مازوت میسوزانند دستوری داده نشده است.
به گفته آقای قائمپناه ضایعات ناشی از مازوتسوزی «سم» است و بهدلیل «آلودگی خاص» در مناطق اراک، کرج و اصفهان ناشی از مازوتسوزی (حدود ۱۶ میلیون لیتر مازوتسوزی) که باعث آلودگی هوا و بیماری میشود، مازوتسوزی در این مناطق متوقف میشود.
خبرگزاری فارس اما این اقدام دولت در توقف مازوتسوزی را نمایشی خوانده تا دولت بعدا بتواند «به استناد آن برای قطع برق زمستانی بهانه بتراشد».
بر اساس این گزارش طی دو هفته نخست آبان امسال، تامین گاز نیروگاهها نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد کمتر شده و ذخیرۀ گازوئیل نیروگاهها نیز به کمتر از ۱۲۶۰ میلیون لیتر رسیده تا با نزدیک شدن شبکه برق به شرایط «فوق اضطراری» پس از سه سال، خاموشیها نیز دوباره از سر گرفته شود.
معاون اجرایی مسعود پزشکیان گفته بود که به دلیل توفق مازوتسوزی، «واقعاً چارهای» به جز اعلام خاموشی برای جبران ناترازی و کمبود انرژی در ایران وجود ندارد، و بابت این خاموشیها نیز از مردم عذرخواهی کرد.
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت نیز یک روز پیش از معاون اجرایی رئیس جمهور در شبکه اجتماعی ایکس با اعلام خبر دستور توقف مازوتسوزی نوشت: «میتوان مدت محدودی، خاموشی منظم را جایگزین تولید سم برای عموم شهروندان کرد».
مازوت نوعی نفت کوره است که کیفیت پایین و ویسکوزیته بالایی دارد و در نیروگاههای حرارتی و موارد مشابه از آن استفاده میشود. ویسکوزیته یا گرانروی به معنای مقاومت مایعات در برابر جاری شدن است.
در ایران سالها است که در مورد اثرات مازوتسوزی بهعنوان «عامل مرگ خاموش» بر شهروندان هشدار داده میشود، اما در طول این سالها، برخی نهادها استفادهٔ گسترده از مازوت در ایران را بهکلی منکر شده و برخی نیز مدعی شدهاند که مازوتسوزی در خارج از شهرها است.