سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری از ابطال پروازهای شرکت هواپیمایی ایران‌ایر (هما) به مقاصد اروپایی خبر داد.
جعفر یازرلو روز سه‌شنبه ۲۴ مهر اعلام کرد پیرو تحریم ایران‌ایر، ماهان و ساها توسط اتحادیه اروپا، هما پروازهای مقاصد اروپایی خود را به دلیل اجتناب از تبعات ناشی از عدم صدور اجازه فرود در فرودگاه‌ها و سرگردانی مسافران ابطال کرد.
روز سه‌شنبه مرکز اطلاعات پرواز ایران‌ایر در تهران در پاسخ به پرسش‌های تلفنی دربارهٔ سرنوشت پروازهای اروپا چنین می‌گفت: «پروازهای امروز اروپایی همه باطل شده‌اند. روزهای آتی هنوز به ما اعلام نشده و هیچ تلکسی دریافت نکرده‌ایم. برای مسیرهایی مانند پاریس یک بازه زمانی اعلام شده که پروازهایشان باطل شده است. اما برای مسیرهای دیگر هنوز چیزی اعلام نشده است.»
توصیه غیررسمی شرکت ایران‌ایر در شرایط کنونی به مسافرانش این است که برای ابطال بلیط‌ها اقدام نکنند، چرا که «اگر صبر کنند که لغوی پروازها در سیستم اعمال شود، مشمول پرداخت جریمه نمی‌شوند و کل پول پرداختی را دریافت خواهند کرد.»
اتحادیه اروپا روز دوشنبه موافقت کرد که هفت نفر و هفت سازمان از جمله شرکت هواپیمایی ایران‌ایر را به اتهام ارتباط با انتقال موشک‌های بالستیک ایران به روسیه تحریم کند. بریتانیا نیز که در اتحادیه اروپا نیست، تحریم‌های جدیدی را علیه ایران اعمال کرد.
پیش از اعلام خبر ابطال پروازهای ایران‌ایر، یکی از مسئولان انجمن شرکت‌های هواپیمایی ایران به خبرگزاری ایلنا گفته بود که ایران‌ایر تنها شرکت هواپیمایی ایرانی است که در حال حاضر به اروپا پرواز می‌کند.
شرکت‌های هواپیمایی ساها، ماهان‌ایر، به اضافه حمزه قلندری معاون وزیر دفاع ایران جزو تحریم‌های اخیر هستند.
یک شهروند ایرانی ساکن فرانسه که نخواست نام و صدایش پخش شود به رادیو فردا گفت در حالی که قرار بود سه‌شنبه صبح از پاریس به مقصد تهران پرواز کند، شب قبل از پرواز یکی از مسئولان ایران‌ایر با او و تماس گرفته و ضمن عذرخواهی تنها گفته که پرواز لغو شده و هیچ اطلاع دیگری در دست نیست.
این شهروند ایرانی می‌گوید به باور او اگر چنین رخدادی در پی تحریم اتحادیه اروپا باشد، «بیش و پیش از هر کس دود آن به چشم مردم عادی رفته است. مردمی که در شرایط سقوط آزاد ارزش ریال روز به روز دست‌شان برای خرید اجناس و خدمات از بازارهای بین‌المللی تنگ‌تر می‌شود.»
اینک با حذف شرکت‌های هواپیمایی ایرانی از اروپا، شهروندان ایران ناچارند از میان شرکت‌های باقی‌مانده در بازار کشور انتخاب کنند. از این جمله است شرکت‌های هواپیمایی ترکیه، قطر، لوفت‌هانزا یا امارات که با شرایط کنونی نه وضعیت ماندنشان معلوم است و نه بهای خدماتشان در ایران از این پس.
روز سه‌شنبه در واکنش به تحریم‌های جدید اتحادیه اروپا، وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران سفیر مجارستان که ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را بر عهده دارد، به این وزارتخانه فراخواند.
معاونت سیاسی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در این جلسه این تحریم‌ها را «غیرقانونی» و «غیرقابل پذیرش» خوانده و گفته است که همکاری‌های نظامی‌اش با دیگر کشورها قانونی است و به کسی اجازه دخالت در آن را نمی‌دهد.
اتحادیه اروپا پیش از این و در ۲۳ شهریور ۱۴۰۳ انتقال موشک‌های بالستیک ایران به روسیه را به شدت محکوم کرده بود و همان زمان هشدار داده بود که آماده پاسخ سریع و هماهنگ با هم‌پیمانان بین‌المللی خود و اعمال اقدامات تنبیهی محدودکننده عمده علیه ایران است.
در بخشی از متن اعلام‌شده از سوی اتحادیه اروپا انتقال پهپادها، موشک‌ها، فناوری‌ها و اجزای مربوطه آنها به روسیه و گروه‌های مسلح غیردولتی در خاورمیانه و دیگر نقاط نکته اصلی نگرانی اعلام شده است. در همین متن تصریح شده که ایران برای انتقال این تجهیزات و فناوری‌ها از خطوط شرکت‌های هواپیمایی مسافربری «هم» استفاده کرده است.
بر پایه همین اتهام، اتحادیه اروپا اعلام کرده که سه شرکت هواپیمایی ایرانی را که به تعبیر این اتحادیه، «به کرات» پهپادها و فناوری‌های ساخت ایران را برای استفاده علیه اوکراین به روسیه انتقال داده‌اند در فهرست تحریم قرار می‌دهد.
شبیه این اتهام، یعنی استفاده از خطوط مسافربری برای مقاصد نظامی را محمد جواد ظریف، وزیر خارجه پیشین و معاون کنونی مسعود پزشکیان، در فایل صوتی درزکرده معروفش در سال ۱۳۹۹ را مطرح کرده بود. به گفته آقای ظریف پس از برجام، هنگامی که ایران خرید هواپیمای بوئینگ و ایرباس را آغاز کرد و شرکت هواپیمایی ایران‌ایر از فهرست تروریستی آمریکا خارج شد، با فشار قاسم سلیمانی «سفرهای شرکت هواپیمایی هما به سوریه اضافه شد.» نکته‌ای که به گفته وزیر خارجه پیشین، نه تنها بدون اطلاع او و بلکه حتی بدون آگاهی عباس آخوندی، وزیر وقت راه، انجام شده بود.
اتحادیه اروپا می‌گوید تحریم‌های جدید با هدف مقابله با سیاست‌ها و فعالیت‌های جمهوری اسلامی اجرا می‌شوند. در همین متن در عین حال تأکید شده که اتحادیه اروپا قصد ندارد که از این رهگذر در مقابل مسیر حمل و نقل هوایی، تماس مردم با مردم، یا در کل تماس اتحادیه و ایران مانع ایجاد کند.
