سالگرد مهسا؛ بازداشت‌های گسترده معترضان – DW – ۱۴۰۲/۶/۲۶ – دویچه وله فارسی

روز شنبه ۲۵ شهریور و همزمان با اولین سالگرد قتل ژینا مهسا امینی و شروع خیزش سراسری زن، زندگی، آزادی سه نویسنده و شاعر اهل گرگان بە نام‌های نیما صفارسفلایی، مانی صفارسفلایی و مجید کلاته‌عربی توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدەاند. 

منابع خبری می‌گویند کە این سه نفر پس از بازداشت بە بازداشتگاه سازمان اطلاعات سپاه گرگان منتقل شدەاند.

نیما صفارسفلایی پیشتر در  تیرماه ۱۴۰۱ نیز به اتهام “تبلیغ علیه نظام” محاکمه و به حبس محکوم شده بود.

هر سه این بازداشت شدگان از اعضای سابق کانون نویسندگان ایران و از اعضای فعلی “خانە ادبیات گرگان” هستند.

در ادامە موج جدید بازداشت‌ها در ایران، رسانه‌های حقوق‌بشری گزارش دادەاند کە لیلا نقدی‌پری طراح صحنه و عضو هیئت مدیره انجمن طراحان فیلم سینمای ایران، روز شنبه ۲۵ شهریور همزمان با سالگرد قتل ژینا مهسا امینی، توسط نیروهای امنیتی در تهران بازداشت شدە است.

تا کنون از محل نگهداری علت بازداشت او اطلاعی در دست نیست و حتی نزدیکان او گفتەاند کە نمی‌دانند توسط چه نهادی بازداشت شدە است.

لیلا نقدی‌پری پیشتر در روز ۲۹ آبان، با انتشار ویدیویی در صفحه اینستاگرام خود، با خیزش سراسری اعلام همبستگی کردە بود. و به همین علت بازداشت و ممنوع الخروج شدە بود.

رسانه‌های حقوق‌بشری گزارش دادەاند کە فهیمه مرادی، مادر یلدا آقافضلی، از جانباختگان خیزش سراسری زن، زندگی، آزادی توسط نیروهای امنیتی در تهران بازداشت شدە است.

تا کنون اطلاعی در مورد علت بازداشت و محل نگهداری این مادر دادخواه وجود ندارد. 

یلدا آقافضلی جوان ۱۹ ساله‌ای بود که در جریان اعتراضات سراسری بازداشت و چند روز پس از آزادی جان باخت.

دویچه وله فارسی پیشتر در مستندی بە زندگی یلدا آقافضلی پرداختە است، کە می‌توانید آن را در کانال یوتیوب ما ببینید.

بر اساس گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، روز یک‌شنبه ۲۵ شهریور علی نورانی، کارگردان تئاتر توسط نیروهای امنیتی در منزل شخصی خود در تهران بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدە است.

هرانا بە نقل از یکی از نزدیکان علی نورانی نوشتە است: «بازداشت آقای نورانی ساعت یک بامداد در منزل شخصی وی واقع در امیرآباد تهران صورت گرفت.»

برخی از منابع بازداشت او را در مرتبط با اولین سالگرد قتل ژینا مهسا امینی و بە دلیل انتقادهای او از جمهوری اسلامی دانستەاند.

بر اساس گزارش رسانه‌های حقوق‌بشری، شیدا صابری، بازیگر و کنشگر حقوق زنان و کودکان، کە روز شنبه ۲۵ شهریور در میدان هفت‌تیر یاسوج بازداشت شدە است.

تصاویر منتشر شدە در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد کە او در اولین سالگرد قتل ژینا مهسا امینی، با پوشیدن لباس لری و پلاکاردی در دست، اقدام بە اعتراض تک‌نفره زد و موهای سر خود را کنار میدان قیچی کرد.

آنطور کە شیدا صابری در ویدیویی توضیح می‌دهد در جریان اعتراض خود لباس سفید پوشیدە کە “نشانه صلح” است و پلاکاردی در دست دارد کە بر روی آن “حقوق شهروندی خود را مطابق قانون” نوشتە بود. او همچنین یک قرآن به دست گرفته بود “به نشانه احترام به همه عقاید و ادیان” و بر لبانش چسب زده بود که نشان دهد “بی‌صدا” اعتراض می‌کند.

شیدا صابری، متولد ۱۳۷۱ است و بە گفتە خبرگزاری هرانا او در سال‌های  ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱ نیز به دلیل فعالیت‌های اعتراضی بازداشت و زندانی شده بود.

اسماعیل قزل‌سفلی، معاون سیاسی و امنیتی استاندار فارس در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کردە کە در اثر تیراندازی دو نفر ناشناس یک بسیجی کشتە و سه تن دیگر زخمی شدەاند.

قزل‌سفلی واقعه را این‌گونه بازگو کردە است: «حدود ساعت ۱۹ و ۵۰ دقیقه شنبه ۲۵ شهریور دو نفر راکب موتورسیکلت اقدام به تیراندازی کور با سلاح شکاری ساچمه‌زن به سمت نیروهای بسیجی که در ضلع جنوبی میدان معلم شهرستان نورآباد ممسنی مستقر بودند، می‌کنند.»

روز شنبه ۲۵ شهریور مصادف بود با اولین سالگرد قتل ژینا مهسا امینی و شروع خیزش سراسری زن، زندگی، آزادی و به همین دلیل و بە گفتە شاهدان عینی جو بسیاری از شهرهای ایران امنیتی بود.

کانادا روز شنبه ۱۶ سپتامبر (۲۵ شهریور) در سالگرد کشته شدن مهسا امینی در گشت ارشاد شاهد تجمع شهروندان و ساکنان این کشور بود. 

ملانی جولی، وزیر امور خارجه کانادا در گردهمایی ایرانیان در شهر مونترال شرکت کرد و پشتیبانی خود از اعتراضات مردمی در ایران را ابراز داشت. 

او عکس‌هایی از این تجمع در گرامیداشت مهسا امینی در حساب کاربری خود در شبکه اکس (توییتر سابق) منتشر کرد. 

جولی در پیام خود در این رابطه نوشت که کانادا به حمایت خود ز جنبش اعتراضی در ایران همچنان ادامه خواهد داد.

وزیر خارجه کانادا در پیام خود همچنین تصریح کرد که تحریم‌های این کشور علیه جمهوری اسلامی تدام خواهد یافت تا “این رژیم به عنوان آنچه که هست؛ شناسایی شود: رژیم ترور.»

کانادا تا کنون بسته‌های تحریمی متعددی علیه جمهوری اسلامی تصویب و به اجرا گذاشته است. وزارت خارجه کانادا روز شنبه ۱۶ سپتامبر از تصویب چهاردهمین بسته تحریمی خبر داد که این کشور از آغاز اعتراضات در ایران علیه حکومت جمهوری اسلامی اعمال کرده است. 

تحریم‌های کانادا علیه تهران تا کنون ۱۳۵ نفر از مقام‌ها و ۳۹ نهاد جمهوری اسلامی را هدف قرار داده‌اند.

فردین جعفری، جوان اهل سقز که بر اثر شلیک مستقیم نیروهای امنیتی به شدت زخمی و به بیمارستان منتقل شد، در حال حاضر در بخش مراقبت‌های ویژه به سر برده و وضعیت سلامت او بحرانی گزارش شده‌ است.

به گزارش سایت هه‌نگاو که اخبار حقوق بشری را پوشش می‌دهد، نهادهای امنیتی خانواده فردین جعفری را زیر فشار گذاشته‌اند تا پیشمرگه‌های احزاب کرد را مسئول تیراندازی به او معرفی کنند. 

بنا بر این گزارش این جوان ۲۸ ساله، کارگر ساده ساختمانی و اهل روستای مامه‌شا (اسلام‌آباد) حین بازگشت از خرید روزانه از سقز در مسیر روستا از ناحیه سر هدف گلوله جنگی نیروهای امنیتی قرار گرفته است.
به نوشته هه‌نگاو سپاه پاسداران متعاقب شلیک نیروهای مستقر در منطقه علت تیراندازی را “ورود به منطقه ممنوعه” اعلام کرده بود که منظور از این ادعا، حدفاصل شهر سقز تا محوطه آرامستان آیچی بوده است.

هه‌نگاو در گزارش خود به نقل از منابع مطلع نوشته است: «فردین جعفری به لحاظ ذهنی کمتوان و مشمول تعریف اشخاص با نیازهای ویژه بوده است. او به دلیل احساس ترس و اضطراب ناشی از مشاهده نیروهای پرشمار مسلح مبادرت به دویدن کرده که نیروهای سپاهی مستقر در محل فورا او را مورد هدف قرار داده و به شدت زخمی می‌کنند.»

طناز توسلی، خواهر هانیه توسلی، بازیگر سینما در حساب کاربری خود در اینستاگرام نوشت که او شامگاه شنبه (۲۵ شهریور / ۱۶ سپتامبر) ساعت ۱۱ و ۴۵ دقیقه در خانه‌اش بازداشت و به مکانی نامشخص منتقل شد. 

هانیه توسلی روز گذشته در اینستاگرام خود عکسی از مهسا امینی منتشر کرده و نوشته بود: «سکوت … تصویری گویاست. این لبخندش، آخرین عکس. بیگناهی و جوانی و زیبایی و خون پاک. اسطوره‌ای زاده شد.»

به گزارش سایت حال‌وش اینستاگرم هانیه توسلی پس از بازداشت او از دسترس خارج شده است.

در این میان روزنامه شرق ضمن انتشار این خبر نوشته است که “هنوز نهاد بازداشتکننده هانیه توسلی مشخص نیست و هیچ منبع رسمی به این خبر واکنش نشان نداده است.» 

این بازیگر سینما پیشتر نیز از اعتراضات در جریان جنبش “زن زندگی آزادی” پشتیبانی کرده بود.

سایت حال وش که مسایل حقوق بشری و اخبار مربوط به اعتراضات در سیستان و بلوچستان را پوشش می‌دهد، با انتشار ویدیوهایی از تظاهرات در زاهدان خبر داد که شماری از مردم این شهر شامگاه شنبه ٢۵ شهریور در سالگرد مهسا امینی به خیابان آمده و اعتراض کردند.

بنا بر تصاویر ویدیویی، معترضان در زاهدان در جریان اعتراضات شنبه‌شب در چند منطقه شهر آتش افروخته و شعارهایی چون “زندانی سیاسی آزاد باید گردد”، “مرگ بر دیکتاتور” و “مرگ بر خامنه‌ای” سر دادند. 

در شماری از ویدیوها همچنین دیده می‌شود که برخی معرضان در زاهدان پلاکاردهایی با مضمون “همه برای سرنگونی دیکتاتور” و “پیش به سوی اعتصاب و اعتراض” به همراه دارند.