مای ساتو، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد درباره وضعیت حقوق بشر در ایران، دو موضوع عمده موجب نگرانیاش را تشدید محدودیتها علیه فعالان مدنی و افزایش اعدامها عنوان کرد.
خانم ساتو در مصاحبه با بخش تصویری سازمان ملل که ویدئوی آن روز پنجشنبه ۱۶ آبان منتشر شد گفت: «چندین زمینه موجب نگرانی واقعی من است».
او با اشاره به اینکه گزارشهایی که دریافت کرده نشانگر محدودتر شدن فضای مدنی در داخل ایران است، از جمله این موارد را « محدودیت برای مدافعان حقوق بشر، ارعاب و هدف قرار دادن روزنامهنگاران، در برخی موارد، بازداشت و متهم کردن به اتهامات مبهم مانند اقدام علیه امنیت ملی و محروم شدن از خدمات پزشکی پس از زندانی شدن» عنوان کرد.
مای ساتو، حقوقدان ژاپنی، تیرماه امسال از سوی شورای حقوق بشر سازمان ملل به عنوان گزارشگر ویژه این شورا در امور ایران منصوب شد و در نخستین گزارش خود به مجمع عمومی سازمان ملل، هشدار داد که وضعیت زنان و دختران در ایران بدتر شده است.
پیش از این نیز چهرهها و نهادهای حقوق بشری دیگری درباره تشدید فشارها و سرکوبهای حکومتی علیه مدافعان حقوق بشر، فعالان مدنی، مخالفان حجاب اجباری و اقلیتهای مذهبی و قومی در ایران هشدار داداهاند.
مای ساتو، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد درباره وضعیت حقوق بشر در ایران، در گفتوگوی جدید خود همچنین افزایش تعداد اعدامها در ایران را دیگر موضوع موجب نگرانی دانست.
او تاکید کرد که تعداد اعدامها در ایران «مسلما در چند ماه گذشته افزایش یافته است».
افزون بر افزایش اعدام زندانیان با اتهامات مربوط به «مواد مخدر»، صدور احکام اعدام برای زندانیان سیاسی نیز در ماههای اخیر افزایش یافته است.
مای ساتو یادآور شده است که حکومتهایی مانند جمهوری اسلامی ایران برای اجرای اعدامها به «ماده شش میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی» استناد میکنند.
او گفت: با اینکه این ماده مجازات اعدام را محدود به عبارت کلی «شدیدترین جرائم» کرده، اما بر اساس رای تفسیری کمیته حقوق بشر سازمان ملل، این ماده تنها به «قتل عمد» اشاره دارد.
به گفته منابع حقوق بشری، طی یک سال گذشته (از دهم اکتبر ۲۰۲۳ تا هشتم اکتبر ۲۰۲۴) دستکم ۸۱۱ نفر در ایران اعدام شدند که چهار تن از آنها کودک-مجرم بودند.