کمیته مستقل بین‌المللی سازمان ملل امروز با انتشار گزارش ۱۱ صفحه‌ای تازه، هشدار داد که حکومت ایران دو سال پس از آغاز اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» که به دنبال کشته شدن مهسا امینی در بازداشت «گشت ارشاد» شکل گرفت، تلاش‌های خود را برای سرکوب حقوق بنیادین زنان و دختران و «نابودی باقی‌مانده‌های فعالیت‌های زنان» شدت بخشیده است.
این کمیته در بیانیه‌ای «طرح نور» را اقدام سرکوبگرانه دولت دانسته و اعلام کرده مقامات، نقض حقوق بشر علیه زنانی که از حجاب اجباری سرپیچی می‌کنند را تشویق کرده‌اند.
در بیانیه این کمیته آمده است که «رفتار خشن از جمله ضرب و شتم و لگد زدن به زنان و دختران تشدید شده و نظارت تجسسی برای رعایت حجاب با استفاده از تکنولوژی بیشتر شده است.»
کمیته حقیقت یاب سازمان ملل همچنین نگرانی خود از الگوی جدید صدور احکام اعدام برای زنان را ابراز کرده و تاکید کرده که مجازات اعدام به عنوان ابزار بازدارنده و ارعاب ایرانیان استفاده می‌شود.
برهمین اساس این کمیته می‌گوید این روند بر خانواده‌های قربانیان اعتراضات، روزنامه‌نگاران، مدافعان حقوق‌بشر و منتقدان دولت اثر می‌گذارد.
بنابر بیانیه صادره «پاسخگویی معنادار برای نقض‌های فاحش حقوق بشر و قوانین بین‌المللی از جمله جنایات علیه بشریت برای قربانیان و بازماندگان و زنان و کودکان دور از دسترس است.»
آنطور که در این بیانیه آمده است «بدون ایجاد بازدارندگی برای دولت نمی‌توان دسترسی به حقوق بنیادین و آزادی‌ها را متصور بود.»
کمیته حقیقت‌یاب در این بیانیه از جمهوری اسلامی خواسته است تا فورا تمامی اعدام‌های معترضان را متوقف و استفاده از مجازات اعدام را لغو کند.
این کمیته همچنین خواستار آزادی بدون قید و شرط زنان و کودکان معترض و توقف اجرای لایحه «حجاب و عفاف» شده است.
کمیته حقیقت‌یاب از کشورهای دیگر نیز خواسته تا وضعیت زنان و دختران ایرانی را در اولویت بالای دستور کار بین‌المللی قرار داده و روند بررسی درخواست‌های پناهندگی و ویزای بشردوستانه را تسریع کنند.
کمیته حقیقت یاب سازمان ملل متحد روز جمعه ۱۸ اسفند ۱۴۰۲ نیز در گزارشی «تبعیض نهادینه شده علیه زنان و دختران» در ایران را به معنای «نقض حقوق بشر و جنایت علیه بشریت در بستر اعتراضات اخیر» دانسته بود.
این گزارش کمیته حقیقت‌یاب در حالی منتشر شده است که جمهوری اسلامی در آستانه دومین سالگرد کشته شدن مهسا امینی در «بازداشت گشت ارشاد» سرکوب شدید و بازداشت‌های گسترده را در دستور کار قرار داده است.
