مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزیر خارجه جمهوری اسلامی، گفته است ایران «در ازای لغو تحریمهای آمریکا، محدودیتهایی بر توسعه هستهای برای مدت معینی را میپذیرد». او ماهیت این «محدودیتها» را توضیح نداده است.
معاون عباس عراقچی این آمادگی را در گفتوگو با خبرگزاری ژاپنی کیودو بیان کرده است.
سخنان این مقام ارشد دیپلماتیک جمهوری اسلامی، کمتر از دو ماه پس از برقراری آتشبس شکننده در جنگ مشترک آمریکا و اسرائیل علیه جمهوری اسلامی ایران، که با هدف «رفع تهدید هستهای فوری» از جمهوری اسلامی برای «موجودیت اسرائیل» انجام شد، بیان میشود.
همزمان، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی نیز روز دوشنبه ۲۰ مرداد تأیید کرد که گفتوگوها بین ایران و آمریکا در مورد موضوعهای مختلف، از طریق واسطهها «در صورت لزوم ادامه دارد»؛ از جمله «از طریق حافظ منافع آمریکا در ایران و کشورهایی که در یک سال گذشته پیامهایی را در مواردی رد و بدل کردهاند».
سخنان تختروانچی
گزارش روز دوشنبه ۲۰ مرداد خبرگزاری ایسنا از مصاحبه آقای تختروانچی با خبرگزاری ژاپنی حاکی است که او افزوده که تهران میتواند به عنوان بخشی از یک «توافق برد-برد و عادلانه» با محدودیتهای موقت بر فعالیتهای هستهای صلحآمیز خود موافقت کند.
او گفته است که تهران «میتواند در مورد ظرفیتها و محدودیتهای غنیسازی انعطافپذیر باشد، اما نمیتواند تحت هیچ شرایطی با توقف غنیسازی موافقت کند».
تختروانچی غنیسازی اورانیوم را «ضروری» دانسته و گفته است که «ما باید به خودمان تکیه کنیم، نه وعدههای توخالی».
او هشدار «ساده و واضح» داده که اگر آمریکا بر غنیسازی صفر از سوی ایران اصرار داشته باشد، «پس ما هیچ توافقی نداریم».
ایالات متحده تأکید کرده که ایران باید از غنیسازی خود در هر سطحی دست بکشد.
رئیسجمهور آمریکا، هفته گذشته در واکنش به مصاحبههای وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران با فاکسنیوز و فایننشال تایمز، اصرار تهران به ادامه غنیسازی را نظر به «نابودی» برنامه هستهای ایران در جنگ اخیر، یک «بلاهت» نامید و گفت آنها هنوز متوجه عمق ضربات نیستند.
دیوید لمی، وزیر خارجه بریتانیا، نیز هفته گذشته گفت ادعای ایران برای غنیسازی اورانیوم برای اهداف علمی را قبول ندارد و هیچ کشوری که خواهان کاربرد مسالمتجویانه از برنامه هستهای باشد، اورانیوم را در سطح ۶۰ درصد غنی نکرده است. آقای لمی گفت در بریتانیا هیچیک از نیروگاههای هستهای غنیسازی بالاتر از شش درصد ندارند.
مجید تختروانچی در گفتوگو با خبرگزاری کیودو اظهار داشته که کانالهای دیپلماتیک میان ایران و آمریکا «از طریق واسطهها همچنان باز است».
او گفت: «ایران آماده گفتوگو با ایالات متحده است». اما «هشدار» داد که تهدیدات جدید آمریکا «با دفاع قاطع» روبهرو خواهد شد.
هشدار او به «دفاع قاطع» در حالی است که جمهوری اسلامی ایران در برابر ضربات گسترده اسرائیل و آمریکا در جنگ ۱۲ روزه اخیر، تنها اقدام به موشکپرانیهایی به سوی اسرائیل کرد و یک حمله از پیش اعلام شده به آمریکا نیز علیه پایگاه خالی شده نیروهای آمریکایی در العدیده در قطر را عملی کرد.
آقای تختروانچی در مصاحبه با کیودو این را نیز گفته است که محدود کردن برنامه موشکی ایران «منتفی» است.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، که به ارتش کشورش فرمان داد از ۲۳ خرداد گذشته حملات گسترده به اهداف هستهای و نظامی جمهوری اسلامی را عملی کند، تأکید کرده که در هر توافقی با تهران، جمهوری اسلامی باید ملزم شود که برد موشکهای خود را به کمتر از ۵۰۰ کیلومتر برساند نه بیشتر. وزیر دفاع اسرائیل نیز موشکهای بالستیک ایران را تهدیدی به موازات برنامه هستهای ایران برای اسرائیل دانسته و گفته در صورت احیای طرحهای موشکی ایران، کشورش دوباره علیه آن اقدام خواهد کرد.
معاون سیاسی وزیر خارجه جمهوری اسلامی در گفتوگو با کیودو همچنین تصمیم سه کشور اروپایی برای احتمال ازسرگیری سازوکار ماشه علیه جمهوری اسلامی ایران از ۹ شهریور به بعد را «خط و نشان کشیدن تروئیکای اروپایی» نامیده است.
بقائی: گفتوگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا «در صورت لزوم ادامه دارد»
همزمان با این گفته مجید تختروانچی، اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه تهران، دوشنبه در یک نشست خبری در تهران مورد مذاکرات با بریتانیا، فرانسه و آلمان گفت این تماسها قطع نشده و در حال گفتوگو برای تعیین و زمان مذاکرات بعدی هستیم.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی دوشنبه همچنین تأیید کرد که گفتوگوها بین ایران و آمریکا در مورد موضوعهای مختلف، از طریق واسطهها «در صورت لزوم ادامه دارد»؛ از جمله «از طریق حافظ منافع آمریکا در ایران و کشورهایی که در یک سال گذشته پیامهایی را در مواردی رد و بدل کردهاند».
اسماعیل بقائی به نام کشورهای میانجیگر اشاره نکرد. سوئیس در ۴۶ سال گذشته حافظ منافع آمریکا در ایران بوده و عمان، قطر و عراق از جمله کشورهایی بودند که در یک سال پیش از حملات مشترک آمریکا و اسرائیل به ایران، نامشان به عنوان واسطه جهت جلوگیری از بروز جنگ، مطرح شده بود.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در نشست خبری ۲۰ مرداد در تهران در همین حال گفت در مورد مذاکره با آمریکا «تا کنون هیچ تصمیمی (در تهران) اتخاذ نشده است».
او گزارشها در خصوص احتمال میزبانی نروژ در دور بعدی مذاکرات ایران- آمریکا را «تأیید نکرد» اما آن را نیز قاطعانه رد نکرد.
نام نروژ ماه گذشته نیز به عنوان میزبان احتمالی مذاکرات بعدی تهران- واشینگتن در رسانههای بینالمللی آمده بود.
مسعود پزشکیان، رئیسجمهور اسلامی، یکشنبه در تهران در دفاع تلویحی از مذاکرات احتمالی دولت او با آمریکا گفت این امر به معنی تسلیم شدن نیست.
او همچنین در پاسخ غیرمستقیم به مخالفان داخلی ازسرگیری مذاکرات گفت هر گام دولتش را با موافقت رهبر حکومت برمیدارد و او بدون «اجازه رهبر» که آن را وظیفه شرعی برای خود میداند، هیچ کاری نمیکند.
پزشکیان به مخالفان داخلی گفت «میخواهید بجنگید؟ خب، (آمریکا و اسرائیل) آمد زد، (اگر) دوباره (برنامه هستهای را) درست کنیم، باز هم میآید میزند».
این گفته او ناظر به اظهارات پیاپی رئیسجمهور آمریکا بود که بارها در دو ماه اخیر گفته است در صورت تلاش ایران برای احیای برنامه هستهای، ایالات متحده «با خوشحالی» و «سریعتر از تکان دادن یک انگشت» دوباره حمله خواهد کرد.
پزشکیان پیش از جنگ اخیر به اسرائیل گفته بود اگر تأسیسات هستهای ایران را بزند، هیچ فایدهای ندارد. او گفته بود: «بزنید، دوباره میسازیم چون همه آن داخلی و کار مغز خود دانشمندان ما است.»
علی خامنهای نیز که خود پیشتر از مخالفان مذاکره با دولت دونالد ترامپ بود، گفته بود «نه مذاکره میکنیم، نه جنگ میشود». با این حال، او با مذاکره دولت پزشکیان با آمریکا در ۵ دور موافقت کرد و ۲ روز پیش از دور ششم آن مذاکرات ناکام، با جنگ نیز روبهرو شد و خود ناچار به زندگی نیمهمخفی روی آورد.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در مصاحبههای دوره اخیر، و علی باقری کنی، مذاکرهکننده پیشین جمهوری اسلامی در دولت ابراهیم رئیسی، در گفتوگوی شنبهشب با تلویزیون جمهوری اسلامی، گفتند تهران باید از آمریکا اطمینان بگیرد که دوباره مورد حمله قرار نخواهد گرفت.
تهران در دو دهه اخیر که برنامه هستهای در کانون تنش و بحرانهای منطقهای بوده، همواره مدعی «مسالمتآمیز بودن» این برنامه است؛ ادعایی که آژانس بینالمللی انرژی اتمی تأکید دارد که برای تأیید آن نیازمند همکاری و رفع ابهامات متعدد است.
