سخنگوی وزارت خارجه ایران میگوید طرح ایجاد یک کنسرسیوم مشترک با برخی کشورهای عربی برای تولید سوخت هستهای موضوع تازهای نیست و این پیشنهاد ایران نبوده است.
اسماعیل بقایی روز دوشنبه ۲۹ اردیبهشت با اشاره به نیاز آیندهٔ منطقه به سوخت هستهای گفت تهران از چنین ابتکاری استقبال خواهد کرد.
او در عین حال گفت یک اقدام مشترک منطقهای برای تولید سوخت هستهای نباید جایگزین غنیسازی در خاک ایران شود.
پیشتر رسانههایی چون نیویورک تایمز و گاردین گزارش داده بودند که عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، پیشنهاد همکاری با امارات متحده عربی و عربستان سعودی برای غنیسازی اورانیوم را به استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه، داده است.
موضوع غنیسازی اورانیوم در داخل خاک ایران، مهمترین چالش در مذاکرات بین تهران و واشینگتن به شمار میرود. در تازهترین مورد، استیو ویتکاف گفته که در مذاکره با ایران «ما یک درصد از ظرفیت غنیسازی را هم نمیتوانیم بپذیریم». این در حالی است که ایران ممنوعیت غنیسازی را «خط قرمز» خود دانسته است.
به گفتهٔ آقای ویتکاف، طرفین قرار است این هفته احتمالاً در اروپا دور دیگری از «مذاکرات غیرمستقیم» را برگزار کنند.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در واکنش به خواستهٔ آمریکا گفت: «قرار نیست برای غنیسازی از کسی اجازه بگیریم. این یک سفسطهٔ آشکار است که هرکسی غنیسازی دارد دنبال بمب است؛ به هیچ عنوان صرف غنیسازی به معنای استفاده غیر صلحآمیز نیست».
مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزیر خارجه ایران، نیز روز دوشنبه به خبرگزاری میزان گفت: «موضع ما دربارهٔ غنیسازی روشن است و اگر موضع آمریکاییها غنیسازی صفر برای ایران باشد کار به جایی نخواهد رسید».
یک روز پیشتر، وزیر خارجهٔ آمریکا در مصاحبه با شبکه سیبیاس، با رد هرگونه غنیسازی از سوی ایران گفت: «اگر بتوانید در هر سطحی غنیسازی کنید، اساساً میتوانید خیلی سریع به غنیسازی در سطح تسلیحاتی برسید».
مارکو روبیو افزود: «این یک واقعیت اساسی است و همه آن را میدانند و مشکل توافق اوباما همین بود».
اشاره او به توافق شش قدرت جهانی با ایران بر سر پروندهٔ هستهایش است که تیرماه سال ۱۳۹۴ بهدست آمد و بر اساس آن، ایران در ازای رفع تحریمها بخش زیادی از فعالیتهای هستهایش را تعلیق کرد.
دونالد ترامپ که اردیبهشت ۱۳۹۷ در دولت اول خود از این توافق، موسوم به «برجام»، خارج شد، آن را «بدترین توافق» خوانده بود.
ایران از آن زمان دامنهٔ غنیسازی و انباشت اورانیوم با غنای بالا حتی در سطح ۶۰ درصد را افزایش داده است که از لحاظ فنی فاصلهٔ چندانی با غنیسازی ۹۰ درصدی و تولید سلاح هستهای ندارد.
بر اساس گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران مواد لازم برای ساخت دستکم شش بمب اتمی را در اختیار دارد.
وزیر خارجهٔ آمریکا در بخش دیگری از اظهارات خود گفت: «هدف نهایی در اینجا ساده است: ایران هرگز نمیتواند سلاح هستهای داشته باشد. و ترجیح رئیسجمهور، چون جنگ را دوست ندارد، این است که از طریق یک مذاکرهٔ مسالمتآمیز به آن دست یابد».
آقای روبیو افزود: «او [ترامپ] یک سازنده است، نه بمبافکن. او رئیسجمهوری است که خواهان صلح است، بنابراین او این مسیر را پیشنهاد کرده، و این راهی است که ما امیدواریم ایرانیها آن را طی کنند. اما او بسیار صریح گفته است: ایران هرگز نباید این قابلیت را داشته باشد، آنها هرگز نباید سلاح هستهای داشته باشند. قرار نیست این اتفاق بیفتد».
