دیده‌بان حقوق بشر سوریه از حضور شورشیان در حومه شمالی حَماه و استقرار نیروهای ارتش سوریه در اطراف این شهر خبر داده است؛ همزمان کاخ سفید از اتکای بشار اسد به ایران و روسیه به عنوان یکی از دلایل سقوط حلب یاد کرد.
شان ساوت، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، شامگاه شنبه دهم آذر در بیانیه‌ای اعلام کرد که واشینگتن تحولات سوریه را به دقت زیر نظر دارد و «در ۴۸ ساعت گذشته با پایتخت‌های منطقه در تماس بوده‌ایم».
به نوشته این بیانیه، «اتکای مستمر رژیم اسد به روسیه و ایران» و تن ندادن به روند سیاسی مبتنی بر قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل شرایطی را ایجاد کرد که به تحولات فعلی «از جمله فروپاشی خطوط رژیم اسد در شمال غرب سوریه» منجر شده است.
سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید همچنین تاکید کرد که ایالات متحده هیچ ارتباطی با این حملات «که توسط سازمان تروریستی هیئت تحریر الشام انجام می‌شود» ندارد.
آمریکا از سال ۲۰۱۸ گروه موسوم به هیئت تحریر الشام را به عنوان سازمان تروریستی معرفی کرده و بیشتر کشورهای دنیا نیز این گروه را تروریستی می‌دانند.
در دو روز گذشته چند تن از مقام‌های جمهوری اسلامی، از جمله محمدباقر قالیباف رئیس مجلس، و حسین اکبری سفیر ایران در دمشق، حملات شورشیان در سوریه را به آمریکا و اسرائیل نسبت داده‌اند.
وضعیت حَماه
دیده‌بان حقوق بشر سوریه از ورود شورشیان تحریر الشام به برخی روستاها و شهرک‌های شمال حماه خبر داده است.
بر اساس گزارش این مرکز که در لندن مستقر است، تا شامگاه شنبه دست‌کم روستاها و شهرک‌های حلفایا، مورک، طامنه، کفر زیتا، قلعه مضیق، کفر نبوده، کرناز، لحایا، بویضه، لطمین، صوران، مغیر و معردبس در شمال حماه به کنترل شورشیان درآمده است.
این نهاد همچنین با اشاره به اینکه نیروهای دولتی سوریه «به دلایل نامشخص» از این مناطق عقب‌نشینی کرده بودند، گزارش داده است که ارتش سوریه نیروهای جدیدی به این منطقه اعزام کرده و آنها در اطراف حماه مستقر شده‌اند.
در همین حال خبرگزاری دولتی سوریه به نقل از یک مقام نظامی ورود «نیروهای تروریستی» به مناطق شمال حماه را تکذیب کرد و از استقرار نیروهای ارتش در «یک خط دفاعی تقویت شده برای دفع هر گونه حمله احتمالی» به این شهر خبر داد.
شهر حماه، مرکز استانی به همین نام، بین حلب و حمص واقع شده است.
تداوم حضور شورشیان در حلب
ارتش سوریه ورود شورشیان به شهر مهم حلب و کشته و زخمی شدن شماری از نیروهای خود در درگیری با آنها را تایید کرده است.
رامی عبدالرحمان، مدیر دیده‌بان حقوق بشر سوریه که در لندن مستقر است، شامگاه شنبه گفت در حال حاضر تمامی شهر حلب «بجز دو محله شیخ مقصود و اشرفیه که نیروهای کُرد در آن حضور دارند» در کنترل نیروهای هیئت تحریر الشام است.
مراکز کلیدی حلب از جمله فرودگاه، مراکز دولتی، زندان‌ها و ادارات این شهر روز جمعه به کنترل شورشیان درآمد.
در همین حال روسیه روز شنبه بار دیگر از حملات هوایی علیه شورشیان در سوریه خبر داد.
به گفته روسیه، حملات هوایی این کشور علیه مواضع شورشیان در دو استان حلب و ادلب به کشته شدن «حدود ۳۰۰ نفر از افراد مسلح» منجر شد.
ادامه واکنش‌ها
اتحادیه عرب با اعلام اینکه تحولات سوریه را با نگرانی دنبال می‌کند بر لزوم احترام به حاکمیت و تمامیت سرزمینی این کشور تاکید کرد.
جمال رشدی، سخنگوی این اتحادیه، شامگاه شنبه گفت که احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب، نگران تاثیرات رویدادهای روزهای اخیر بر غیرنظامیان و احتمال وقوع هرج و مرج و از سر گرفته شدن فعالیت گروه‌های تروریستی است.
وزارت خارجه فرانسه نیز با بیان اینکه تحولات سوریه را به دقت دنبال می‌کند، از همه طرف‌ها خواست تا از غیرنظامیان در حلب محافظت کنند.
روز شنبه همچنین عباس عراقچی و سرگئی لاوروف، وزیران خارجه ایران و روسیه، تلفنی گفت‌وگو کردند و به نوشته رسانه‌های ایران، «بر حمایت قاطع تهران و مسکو از دولت و ارتش سوریه» تاکید داشتند.
به گفته وزارت خارجه ایران، عباس عراقچی قرار است امروز (یکشنبه ۱۱ آذر) به سوریه و سپس ترکیه سفر کند.
روز شنبه همچنین بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، در تماس‌های تلفنی با محمد بن زاید آل‌نهیان، رئیس امارات متحده عربی، و همچنین محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق، با آنها درباره تحولات روزهای اخیر گفت‌وگو کرد.
بیانیه‌های ریاست جمهوری سوریه درباره این تماس‌ها، نخستین واکنش علنی بشار اسد پس از سقوط حلب به شمار می‌رود.
شهر حلب از سال ۲۰۱۶ میلادی که از شورشیان بازپس گرفته شد تا چند روز پیش در کنترل کامل نیروهای دولتی سوریه قرار داشت.
به نوشته رویترز، شورشیان می‌گویند عملیات حلب را در پاسخ به حملات هوایی شدید روسیه و سوریه به مواضع آنها در ادلب طی هفته‌های اخیر انجام داده‌اند.
این خبرگزاری به نقل از منابع اپوزیسیون سوریه نوشته است که حملات اخیر شورشیان پس از «چراغ سبز ترکیه» آغاز شد؛ با این حال اونجو کچلی، سخنگوی وزارت خارجه ترکیه، روز جمعه گفت آنکارا به دنبال جلوگیری از «بی‌ثباتی» بیشتر در منطقه است.
