در نشست تازهای که قرار است در مسقط، پایتخت عمان، برگزار شود، مقامهای ایران و آمریکا برای نخستینبار از زمان آغاز دور دوم ریاستجمهوری ترامپ، گفتوگوهایی دربارهٔ برنامه هستهای ایران آغاز میکنند. در مرکز این تحولات، کشور عمان قرار دارد که همواره نقشی کلیدی در میانجیگری بین ایران و غرب ایفا کرده است.
عمان، یکی از آخرین سلطاننشینهای جهان در لبهٔ شرقی شبهجزیره عربستان، بهدلیل موقعیت جغرافیایی، پیشینه تاریخی و نزدیکیاش به ایران، بهویژه در میانجیگریهای پشتپرده، برای غرب نقش کلیدی دارد. اکنون اعلام ناگهانی دور جدید مذاکرات از سوی ترامپ، عمان را در کانون توجه قرار داده است.
این کشور ۵٫۲ میلیون نفری که از نظر منابع نفت و گاز در مقایسه با دیگر کشورهای عربی خلیج فارس ثروت کمتری دارد، بهخاطر جمعیت بومی فعال، پیروی از مذهب اباضی (شاخهای میانهروتر از اسلام که قبل از انشعاب سنی و شیعه وجود داشته) و موقعیت راهبردی در دهانهٔ تنگه هرمز، جایگاه ویژهای دارد.
مارک اوریلی، استاد تاریخ در دانشگاه هایدلبرگ در اوهایو، در گفتوگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس از نقش این کشور با عنوان «تعادل عمانی» یاد میکند که از زمان سلطنت سلطان قابوس تا امروز ادامه یافته و عمان را به نماد دیپلماسی آرام بدل کرده است.
روابط عمان با ایران، که در دههٔ ۱۹۷۰ و با اعزام نیرو از سوی محمدرضا شاه پهلوی برای کمک به سرکوب شورش ظفار در این کشور مستحکم شد، از زمان انقلاب بهمن ۱۳۵۷ تاکنون حفظ شده است.
آمریکا سالهاست که از عمان برای گفتوگو با ایران استفاده کرده، از جمله در مذاکرات محرمانهای که به توافق هستهای ۲۰۱۵ انجامید. به گفته کارشناسان، عمان در وضعیت پیچیدهٔ خاورمیانه، یک شریک قابل اعتماد در دیپلماسی محسوب میشود.
